Kenmerkend voor ergotherapie bij ouderen is de zorg die wordt besteed aan onafhankelijkheid. Zonder dat er sprake is van een aandoening of ziekte kan ergotherapie hulp bieden bij algehele achteruitgang als gevolg van ouderdom. De ergotherapeut streeft ernaar om de cliënt zolang mogelijk zelfstandig in de thuissituatie te laten wonen. Veiligheid en tevredenheid van de cliënt zijn hierbij kernwoorden. Bij het intakegesprek staat het luisteren naar uw verhaal centraal. De beschrijving van de problemen zoals u die zelf ervaart, is voor ons van groot belang om een probleem te kunnen analyseren en op te lossen.
Valpreventie
Buiten het streven naar het behouden en/of verbeteren van de zelfstandigheid kan er specifieke ouderenzorg nodig zijn. Valincidenten (of bijna vallen) komen veel voor in de thuissituatie en kunnen tot ingrijpende lichamelijke gevolgen leiden, zoals fracturen. Het herstelproces na een fractuur verloopt bij ouderen vaak zeer moeizaam. De val kan leiden tot een vermindering van de zelfstandigheid en zelfredzaamheid.
Naast lichamelijke gevolgen kunnen valincidenten psychische gevolgen met zich meebrengen zoals de angst om (weer) te vallen waardoor lopen vermeden wordt. Door minder te lopen vermindert de mobiliteit en coördinatie waardoor de kans op vallen toeneemt. Preventieve maatregelen kunnen bijdragen aan het verminderen van valincidenten. Naast adviezen over het veilig uitvoeren van alledaagse handelingen kan de ergotherapeut ook adviseren over de veiligheid in en om de woning en (begeleiding bij het aanvragen van) eventuele noodzakelijke voorzieningen. De ergotherapeut kijkt naar de woning en de inrichting en kan vaak praktische oplossingen aanbieden om de veiligheid in en rond de woning te vergroten.
Dementie
Een ander gevolg van ouderdom kan beginnende dementie zijn. Dagelijkse handelingen kunnen bij dementie een traject vol hindernissen worden als gevolg van bijvoorbeeld geheugenverlies, problemen met concentratie en oriëntatie en het inschatten van situaties. Thuiswonende ouderen met dementie hebben veel baat bij ergotherapie aan huis.
De ergotherapeut richt zich op betekenisvolle, dagelijkse activiteiten in de eigen woonomgeving waarbij de persoonlijke situatie gebaseerd op het levensverhaal van de cliënt als uitgangspunt wordt gebruikt. De ergotherapeut heeft als taak om de cliënt en de mantelzorger te begeleiden en te adviseren. Verder kan de ergotherapeut de cliënt opnieuw leren te handelen waarbij hij/zij gebruikt maakt van compensatie strategieën en visuele en auditieve reminders. Verder kan het structureren van de omgeving in overleg met de cliënt bevorderlijk zijn voor het verloop van dementie. Het steven is om de kwaliteit van leven in de thuissituatie zo hoog mogelijk te houden..
Mantelzorg
Behalve het behandelen van de cliënt zelf, heeft de ergotherapeut ook veel aandacht voor de mantelzorger(s). Een goede begeleiding van de mantelzorger heeft een grote invloed op de effectiviteit van de totale behandeling. Advies en begeleiding bij het verzorgen van een hulpbehoevende partner, familielid of kennis in de thuissituatie is een taak voor de ergotherapeut. De ergotherapeut kan de partner van de cliënt, de verzorgende en/of andere betrokken hulpverleners advies geven over de verzorging/begeleiding van een cliënt.
U kunt denken aan de volgende adviezen:
– adviezen op het gebied van verplaatsen/ verzorgen (transferadviezen)
– adviezen over het gebruik van hulpmiddelen en aanpassingen (zoals een rolstoel, een tillift of aanpassingen in de woning),
– adviezen voor de omgeving met cliënten met cognitieve problemen (zoals bij dementie of hersenletsel).
Decubituszorg
Ouderen met een huidbeschadiging als gevolg van doorliggen en -zitten, hebben specialistische hulp nodig. Binnen de zorgverlening zijn het de ergotherapeuten die ouderen thuis kunnen ondersteunen door te adviseren over hulpmiddelen en het beperken van de risico’s op decubitus. De ergotherapeut zorgt voor de aanvraag van de nodige hulpmiddelen die vaak met spoed worden ingezet om erger te voorkomen. Na de gratis leenperiode zullen de betreffende hulpmiddelen bij de gemeente en/of zorgverzekeraar aangevraagd worden. De ergotherapeut onderhoudt indien van toepassing contact met de betrokken thuiszorg organisatie.